Religie van betekenis op school

"Wat betekent het nog een christelijke school te zijn als de meeste leerlingen van huis uit een hindoestaans, islamitisch of helemaal geen geloof meekrijgen? Marike Faber promoveert deze week aan de Universiteit Utrecht op haar onderzoek naar wat tegenwoordig nog achter religieuze schoollabels schuilgaat.

In toenemende mate zijn secularisering en religieuze diversiteit kenmerkend voor de Nederlandse samenleving. Toch blijven religieuze – en met name christelijke – scholen onverminderd populair. Dit geldt zelfs voor de meeste landen in Europa. Marike Faber onderzocht hoe de religieuze identiteit van scholen zich verhoudt tot deze ingrijpende maatschappelijke veranderingen.

Volgens Faber is de identiteit van een school te begrijpen als het geheel van antwoorden op de vraag ‘wie zijn wij als school?’ en ‘waar staan wij voor?’.

“We spreken in de praktijk over dé christelijke school, dé islamitische school,” legt Faber uit, “maar eigenlijk moet je op de school zelf kijken om er achter te komen wat die labels betekenen.”

En dat is precies wat Faber deed. Ze liep mee op zowel een levensbeschouwelijke basisschool, waar in het onderwijs diverse religies aan bod komen, als een christelijke basisschool. De leerlingenpopulatie is op beide scholen heel divers.

Faber laat daarbij zien dat religieuze identiteit verder gaat dan de tegenstelling tussen een christelijk naamplaatje en leerlingen met allerlei religieuze achtergronden. De leden van de school creëren de religieuze identiteit in de alledaagse praktijk. Hierbij onderscheidt Faber de volgende 4 processen: 

• ‘Betekenis geven’ 
• ‘Aanzet tot actie’ 
• ‘Betekenis maken’ 
• ‘Institutionalisering’ 

Faber hoopt dat deze 4 processen van identiteitsvorming ook andere scholen inzicht kan bieden in de identiteit die zij uitdragen. In ieder geval maakt Faber’s onderzoek duidelijk dat de religieuze identiteit van scholen niet in steen gebeiteld is, maar een kwestie van voortdurend bijschaven en vernieuwen.

“Scholen staan niet los van de samenleving, maar weten op zekere manier hun weg te vinden om om te gaan met de uitdagingen van religieuze diversiteit en secularisering,” stelt Faber. Wellicht is dat ook een van de redenen dat religieuze scholen zich zo goed staande weten te houden in de moderne maatschappij."

Lees hier het gehele verhaal.

Primaire bron: Proefschrift Marike Faber Identity Dynamics at Play

Secundaire bron: kennislink.nl, 2 februari 2012